Šta je državljanstvo?
Državljanstvo predstavlja odnos između lica i države. Iz tog odnosa proizilaze određena prava, ali i obaveze. Svaka država određuje uslove pod kojima se može steći njeno državljanstvo. Lica bez državljanstva nazivaju se apatridi.
Kako dobiti državljanstvo Republike Srbije?
Uslove za sticanje državljanstva Republike Srbije propisuje Zakon o državljanstvu Republike Srbije. Ako lice pored državljanstva republike Srbije ima i državljanstvo neke druge zemlje, takozvano dvojno državljanstvo, dok je na teritoriji Republike Srbije smatra se državljaninom Republike Srbije. Lice koje nema srpsko državljanstvo smatra se strancem.
Na koje načine se može steći srpsko državljanstvo?
Uslove za sticanje državljanstva Republike Srbije propisuje Zakon o državljanstvu Republike Srbije. propisuje nekoliko načina na koje je moguće steći srpsko državljanstvo, a to su:
- rođenjem na teritoriji Republike Srbije;
- poreklom;
- prijemom u državljanstvo;
- po međunarodnim ugovorima.
Državljanstvo Republike Srbije lice stiče poreklom i rođenjem na teritoriji Republike Srbije na osnovu upisa činjenice državljanstva u matičnu knjigu rođenih, dok prijemom u državljanstvo stiče na osnovu pravosnažnog rešenja koje donosi ministarstvo nadležno za unutrašnje poslove nakon sprovedenog postupka.
Sticanje državljanstva rođenjem na teritoriji Republike Srbije
Ukoliko je dete rođeno na teritoriji Republike Srbije ili je nađeno (nahoče), a roditelji su mu nepoznati ili su nepoznatog državljanstva ili pak nemaju državljanstvo, to dete stiče srpsko državljanstvo rođenjem. Smatra se da je to dete državljanin od svog rođenja. U slučaju da se do 18. godine ustanovi da su detetova oba roditelja strani državljani državljanstvo mu prestaje na zahtev roditelja, a ukoliko dete ima više od 14 godina
potrebna je i saglasnost deteta za prestanak državljanstva.
Sticanje državljanstva poreklom
Dete stiče srpsko državljanstvo poreklom:
- ako su mu oba roditelja u trenutku njegovog rođenja državljani Republike Srbije;
- kad je jedan roditelj državljanin Republike Srbije u trenutku rođenja deteta, a dete je rodjeno na teritoriji Republike Srbije;
- kada je dete rođeno u inostranstvu, a jedan od roditelja je u trenutku njegovog rođenja državljanin Republike Srbije, a drugi je nepoznat ili nepoznatog državljanstva ili je lice bez državljanstva.
Sticanje državljanstva prijemom
Stranac kome je odobreno stalno nastanjenje u Republici Srbiji može da bude primljen u državljanstvo Republike Srbije, na svoj zahtev, ako su ispunjeni određeni uslovi koje propisuje Zakon o državljanstvu Republike Srbije a to su:
- da je lice navršilo 18 godina života i da mu nije oduzeta poslovna sposobnost;
- da lice ima prijavljeno prebivalište na teritoriji Republike Srbije neprekidno duže od tri godine do dana podnošenja zahteva;
- da ima otpust iz tog državljanstva ili da ima dokaz da će dopiti otpust ukoliko dobije srpsko državljanstvo;
- da ponese pismenu izjavu da Srbiju smatra svojom državom.
Ukoliko je lice rođeno na teritoriji Republike Srbije i u njoj je boravilo neprekidno duže od dve godine i podnese izjavu da Srbiju smatra svojom državom može biti primljeno u državljanstvo. Takođe, stranac koji je u braku sa državljaninom Republike Srbije i ima odobreno stalno nastanjenje u Republici Srbiji može biti primljen u državljanstvo ako podnese pismenu izjavu da Republiku Srbiju smatra svojom zemljom.
Lice koje se iselilo iz Republike Srbije s namerom da stalno živi u inostranstvu, iseljenik, kao i njegovi potomci mogu bit primljeni u državljanstvo ako su navršili 18 godina života i poslovno su sposobni i dostave izjavu da Srbiju smatraju svojom državom.
Stranac čiji bi prijem u državljanstvo predstavljao interes za Republiku Srbiju mogu biti primljeni u državljanstvo nezavisno od uslova predviđenih Zakonom o državljanstvu Republike Srbije.
Državljanstvo se stiče prijemom danom dostavljanja rešenja o prijemu u državljanstvo Republike Srbije.
Sticanje državljanstva po međunarodnim ugovorima
Srpsko državljanstvo može se steći i na osnovu ratifikovanog međunarodnog ugovora, pod uslovom uzajamnosti.
Kakav je postupak za sticanje državljanstva Republike Srbije?
O zahtevu za sticanje državljanstva odlučuje ministarstvo nadležno za unutrašnje poslove i postupak je hitan. Zahtev se može podneti preko nadležnog diplomatskog ili konzularnog predstavništva Republike Srbije koji prosleđuje ministarstvu nadležnom za unutrašnje poslove. Takođe, zahtev se može podneti organu unutrašnjih poslova po mestu prebivališta ili boravišta podnosioca zahteva. Može se podneti lično ili preko punomoćnika.
